Ош

Боромбаева
Токтокан

XX кылымдын экинчи жарымындагы Кыргызстандын тарыхы – бул чоң өзгөрүүлөрдүн, амбициялардын жана сыноолордун мезгили. Совет доору башкаруунун жаңы ыкмаларын калыптандырып, өнөр жайды, билим берүүнү, айыл чарбасын өнүктүргөн. Ошону менен бирге жаңы социалдык чындык да жаралган, анда аялдар акырындык менен өндүрүштө гана эмес, саясатта, коомдук турмушта, жетекчиликте да өз ордун ээлеген. СССР кулагандан кийин өлкө дагы олуттуу чакырыктардын алдында калган: экономикалык кризис, жумушсуздуктун өсүшү, жашоо деңгээлинин төмөндөшү, өз мамлекеттик институттарын жана жаңы мыйзамдык базаны түзүү зарылчылыгы. Бул ар бир демилге, ар бир активдүү инсан тарыхтын жүрүшүн өзгөртө ала турган мезгил болгон.
Дал ушул татаал жана жооптуу мезгилде эгемен Кыргызстандын эң көрүнүктүү аял-саясатчыларынын бири – Токтокан Боромбаева калыптанып, ачылган, анын жаш кезинен тартып жетилген курагына чейинки эмгеги мамлекеттин тарыхынын маанилүү бөлүгү болуп калган.

Өмүр баяны

Токтокан Жолуевна Боромбаева 1950-жылы
8-мартта Өзгөн районунун Ильичевка айылында төрөлгөн.
Токтокан Жолуевна Боромбаева 1950-жылы 8-мартта Өзгөн районунун Ильичевка айылында төрөлгөн – бул да символикалуу: бүткүл дүйнө аялдардын күчүн жана лидерлигин белгилеген күнү. Мектепти аяктагандан кийин Кыргыз мамлекеттик университетине тапшырып, андан соң, Алматы шаарындагы жогорку партиялык мектебинде жана Кыргыз айыл чарба институтунда билим алган. Эмгек жолун 1972-жылы Өзгөн районунда мугалим болуп баштаган. Бир жылдан кийин анын лидерлик сапаттары аны комсомолдук ишке алып келген: жети жылдын ичинде ал катчылыктан республикадагы эң ири Сузак районунун комсомол комитетинин биринчи катчысына чейинки жолду басып өткөн.
1980-1990-жылдары партиялык кызматтарда иштеген.
1980-1990-жылдары партиялык кызматтарда иштеген, партиянын Өзгөн райондук комитетинин бөлүм башчысы, катчысы, ал эми 1990-жылы Өзгөн районунун Элдик депутаттар кеңешинин төрагасынын биринчи орун басары болгон.
Анын өмүр баяны элге, коомго жана мамлекетке арналган 40 жылдан ашык кызматын камтыйт.
2001–2005-жылдары Жогорку Кеңештин депутаты, кийинчерээк "АЖАР" Аялдар активинин ассамблеясынын төрайымы, Президентке караштуу Аялдар, үй-бүлө жана гендердик өнүгүү маселелери боюнча улуттук кеңештин жооптуу катчысы, Президенттик Администрациянын эксперти болгон. 2010–2015-жылдары Кыргыз Республикасынын Акыйкатчысынын орун басары кызматын ээлеген. 2016-2024-жылдары ар кандай эл аралык уюмдардын долбоорлорунда иштеген, аялдардын өкмөттүк эмес уюмдарын жетектеген. Экинчи класстагы мамлекеттик кеңешчи.

Анын өмүр баяны элге, коомго жана мамлекетке арналган 40 жылдан ашык  кызматын камтыйт.

Өлкөгө кошкон салымы

Токтокан Боромбаеванын салымы мыйзам чыгаруу реформасын, аялдардын укуктарын илгерилетүүнү, балдарды коргоону жана жарандык коомду өнүктүрүүнү камтыйт.

Мыйзам чыгаруу демилгелери
Депутат кезинде ал 16 мыйзам долбоорун иштеп чыккан, алардын арасында:
·       Үй-бүлө кодекси;
·       "Жарандык аракеттер жөнүндө" мыйзам;
·       "Гендердик теңчиликтин мамлекеттик кепилдиктери жөнүндө" мыйзам;
·       "Адам сатуунун алдын алуу жана ага каршы күрөшүү жөнүндө" мыйзам.
Бул документтер өлкөнүн негизги социалдык процесстерин аныктоону улантууда.

Гендердик теңчиликти илгерилетүү
Боромбаева аялдардын саясатка катышуусун жогорулатуунун башатында туруп, алардын бийлик органдарында жана чечим кабыл алууда активдүү өкүлчүлүгүнүн негизин түзгөн.
Балдардын укуктарын коргоо
Анын аракети менен Балдар кодекси – балдарды коргоо системасын жана Кыргызстандын эл аралык аброюн бекемдеген фундаменталдык мыйзам иштелип чыгып, кабыл алынган.
 
Аялдардын демилгелеринин экосистемасын түзүү
Анын жетекчилиги астында ондогон уюмдар: кризистик борборлор, аялдар фонддору, ишкердикти колдоо программалары, зомбулуктун алдын алуу боюнча демилгелер колдоо таап, өнүккөн. Бул аянтчалардын аркасында миңдеген аялдар жардам жана жаңы мүмкүнчүлүктөрдү алышкан.

Эл аралык таануу
2006-жылы Азия-Тынч океан эл аралык форуму аны "Аялдардын саясий процесстерге катышуусу" китебине дүйнөдөгү алты мыкты аял-саясатчынын бири катары киргизген.
Анын өмүр баяны элге, коомго жана мамлекетке арналган 40 жылдан ашык  кызматын камтыйт.
Токтокан Боромбаеванын тарыхы акциясына катышуу үчүн арыздын автору, Ештаева Наргиза

Ош ш.

Сизди дагы кызыктырышы мүмкүн

© 2025 Мыйзамдуулук Демилгелеринин Аялдар Альянсы
Долбоордун демилгечиси
Мыйзамдуулук Демилгелеринин Аялдар Альянсы

awli.kg@gmail.com

Каарман сунуштоо

Тарых

Кайтарым байланыш