Бишкек

Мира
Ботбаева

Мира Махмутовна Ботбаева узак, мазмундуу эмгекке, жетишкендиктерге жана өз элине кызмат кылууга толгон турмуш кечирди. Ал Кыргызстандын билим берүү жана илим системасынын өнүгүшүндөгү негизги инсандардын бири болуп эсептелет. Анын педагогикалык жана илимий кадрларды даярдоого, ботаниканы жана экологиялык агартууну өнүктүрүүгө кошкон салымы өлкөнүн тарыхында терең из калтырды. Анын ысымы окуучулардын, кесиптештердин жана ыраазы болгон замандаштарынын урматтоосуна ээ, ал эми анын илимий эмгектери жана окуу куралдары келечек муундарга дагы көпкө кызмат кылат.


Биография

Мира Махмутовна 1927-жылы Токтогул районунда партиялык ишмер Махмуд Ботбаевдин үй-бүлөсүндө туулган.
Репрессия жана согуш жылдарына туш келген оор балалык аны эрте эмгек жолун баштоого мажбур кылган: 16 жашынан баштап фронтко кеткен мугалимдердин ордуна ботаникадан сабак берген. 1951-жылы КМУнун биология-топурак факультетине тапшырып, ал жерде мыкты жөндөмдүүлүктөрүн көрсөтүп, сталиндик стипендиат жана факультеттин комсомолдук уюмунун катчысы болгон. 1956-жылы университетти Кызыл диплом менен аяктагандан кийин, М.В.Ломоносов атындагы ММУнун аспирантурасында окуусун уланткан.
Ал "Ардак белгиси" ордени менен сыйланып, Кыргыз ССРинин Жогорку Советинин депутаты болуп шайланган.
1963-жылы Мира Махмутовна Кетмен-Төбө ойдуңунун флорасы боюнча кандидаттык диссертациясын коргогон. Анын Тянь-Шань боюнча илимий экспедициялары геоботаника тармагындагы андан аркы изилдөөлөр үчүн негиз болуп калды. 1964-жылы ал КМУУнун биология-топурак факультетинин деканы, ал эми 1967-жылы Ош педагогикалык институтунун ректору болуп шайланып, ал жерде 1973-жылга чейин иштеген.
Бул мезгилде ал "Ардак белгиси" ордени менен сыйланып, Кыргыз ССРинин Жогорку Советинин депутаты болуп шайланган.
"Экобилим борбору" бейөкмөт уюмун негиздеп, жетектеген.
1973-жылдан баштап Мира Махмутовна В.В.Маяковский атындагы ККПИде (азыркы И.Арабаев атындагы КМПУ) проректор, биология кафедрасынын башчысы, андан кийин профессор болуп эмгектенген. Кийинчерээк ал Кыргызстандын экологиялык билим берүүсүнө чоң салым кошкон "Экобилим борбору" бейөкмөт уюмун негиздеп, жетектеген.

Өлкөгө кошкон салымы

Мира Махмутовна Ботбаева Кыргызстандын билим берүү жана илим системасынын калыптанышына жана өнүгүшүнө зор салым кошкон:
Илимий ишмердүүлүк: Тянь-Шань геоботаникасы боюнча уникалдуу материалдарды түзүп, ботаникалык изилдөөлөрдүн өнүгүшүнө көмөктөшкөн.

Кадрларды даярдоо: СССРдин алдыңкы ЖОЖдорунда жаш окумуштууларды окутууну уюштуруп, илимдин кандидаттарынын жана докторлорунун жаңы муунун түзгөн.

Билим берүү реформалары: Педагогикалык кадрларды даярдоону модернизациялоого демилге көтөргөн.
Экологиялык агартуу: "Экобилим борборун" негиздеп, ал көптөгөн тренингдерди, конференцияларды өткөрүп, билим берүүчү колдонмолорду чыгарган.
Коомдук ишмердүүлүк: Кыргыз ССРинин Жогорку Советинин депутаты болуп активдүү иштеп, мыйзам чыгаруу ишмердүүлүгү менен алектенген.

Анын эмгеги көптөгөн сыйлыктар, анын ичинде "Ардак белгиси" ордени, "Даңк" медалы жана республикалык маанидеги персоналдык пенсия менен белгиленген. Мира Махмутовнанын бүткүл өмүрү мекенге, илимге жана Кыргызстан элине жан аябастык менен кызмат кылуунун үлгүсү болуп калды.
Булактар

«Кетмен-Төбө ойдуңунун өсүмдүктөрү (Батыш Тянь-Шань)» Баяндама: Кетмен-Төбө ойдуңунун өсүмдүктөрүн изилдөө.
Булак: СОУНБ

«Кыргызстандын өсүмдүктөр дүйнөсү (окуу китеп ЖОЖдор үчүн)» Баяндама: Жогорку окуу жайлары үчүн Кыргызстандын өсүмдүктөр дүйнөсү боюнча окуу китеби.
Национальная электронная библиотека

«Экологияны окутуунун методикасы» Баяндама: Экологияны окутуу методикасы.
Википедия
Ботбаева Мира Махмутовнанын тарыхы боюнча акцияга катышуу үчүн арыздын автору: Ишеналиева А. К.

Бишкек ш.

Вас также может заинтересовать

© 2025 Альянс Женских Законодательных Инициатив
Инициатор проекта