Азиза Абдирасулова — өз өмүрүн адам укуктарын жана эркиндиктерин коргоого арнаган Кыргызстандын эң белгилүү укук коргоочуларынын бири. Саясий туруксуздуктун шартында ал көп жылдар бою жарандык укуктарды жана демократиялык баалуулуктарды коргоого чыккан уюмду түзө алды. Анын жигердүү коомдук позициясы, өжөрлүгү жана адилеттүүлүк үчүн тобокелге салууга даярдыгы аны өлкөдөгү адам укуктары үчүн күрөштүн символуна айлантты. Басымга жана коркутууларга карабастан, Абдирасулова сөз эркиндигин коргоону жана адилетсиздикке кабылган жарандарды колдоону улантууда.
Биография
Азиза Папановна Абдирасулова 1958-жылы 10-мартта Ош облусунун Ленин районунун Беш-Бадам айылында туулган.
Ал көп балалуу үй-бүлөдө чоңоюп, жаш кезинен эле максаттуулугун жана өжөрлүгүн көрсөткөн. Алгач Майлуу-Суу шаарындагы Электромеханикалык техникумда техникалык билим алып, андан соң электр лампалары заводунда иштеген.
Томск инженердик институтун бүтүргөн
1984-жылы үй-бүлөсү менен Сибирге көчүп барып, Томск инженердик институтун аяктаган. 1990-жылдардын башында Кыргызстанга кайтып келгенден кийин Абдирасулова өз адистиги боюнча жумуш табууда кыйынчылыктарга туш болуп, ишкердик менен алектене баштаган.
Адам укуктарын коргоо ишмердүүлүгү 1998-жылы башталган
Анын укук коргоо ишмердүүлүгү 1998-жылы "Res Publica" гезитине социалдык макалаларды жарыялоодон башталып, 2000-жылдардын башында шайлоолорду бурмалоого жана адам укуктарын бузууга каршы нааразылык акцияларына жигердүү катышкан. 2003-жылы ал "Кылым шамы" коомдук фондун негиздеген, ал Кыргызстандагы адам укуктарын коргоо боюнча негизги уюмдардын бири болуп калды.
Өлкөгө кошкон салымы
Азиза Абдирасулова Кыргызстанда укук коргоо кыймылынын калыптанышында көрүнүктүү роль ойногон. Ал сот процесстерине мониторинг жүргүзүү, тынчтык жыйындарына болгон укукту коргоо жана кыйноолорго каршы күрөшүү менен алектенген. Абдирасулова укук коргоо уюмдарынын, мамлекеттик түзүмдөрдүн жана эл аралык өнөктөштөрдүн күч-аракеттерин бириктирип, Кыйноолорго каршы коалицияны түзүүнүн башында турган. Анын ишмердүүлүгүнүн аркасында Кыргызстан 2006-жылы Жарандык жана саясий укуктар жөнүндөгү эл аралык пакттын Экинчи факультативдик протоколун ратификациялаган, бул өлкөдө өлүм жазасынын толук жоюлушуна алып келген.
Ошондой эле ал 2012-жылы жарандардын өз оюн эркин билдирүү укугун камсыз кылган "Тынчтык жыйындары жөнүндө" мыйзамды иштеп чыгууну жана кабыл алууну демилгелеген.
Азиза 2010-жылдын апрель жана июнь айларындагы трагедиялуу окуяларды иликтөөгө катышып, зомбулуктун жана бийликтин мыйзамсыз аракеттеринин курмандыктарын жигердүү колдогон.
Анын туруктуулугу жана принципиалдуулугу Кыргызстандагы укук коргоочулардын жаңы муунун шыктандырды. Бүгүнкү күндө Азиза Абдирасулова активисттердин, журналисттердин жана адилетсиздикке кабылгандардын укуктарын коргоо менен өз ишин улантууда.