Азада
Бегимкулова

Жалал-Абад

Азада Бегимкулованын ысымы — кайраттуулуктун, таланттын жана өнөргө болгон чексиз берилгендиктин символу. Татаал согуштан кийинки доордо жарык дүйнөгө келип, оор тагдырларды баштан кечиргенине карабастан, ал кыргыз маданиятына өчпөс из калтырган. Анын өмүр жолу бүтүндөй бир муундун үнү болду — кайгы менен үмүттү, тынчтыктан ажыраган турмуш менен поэзиянын бийиктигин бириктирип турду.

Өмүр баяны

ААзада Бегимкулова 1950-жылдын 10-ноябрында Жалал-Абад шаарында төрөлгөн.

Үч жашында апасынан айрылып, чоң ата-чоң энесинин колунда Наманган облусунун Монгол айылында чоңойгон. Бала кезинен поэзияга кызыгып, мектептеги адабий ийримдерге катышып, алгачкы ырларын жазган.

Орто мектепти бүткөн соң Фрунзедеги кооперативдик техникумга тапшырып, ошол жерден адабиятка болгон жөндөмүн өнүктүргөн.

Философиялык ой жүгүртүү менен толгон ырларын активдүү жарыялай баштаган.

1970-жылдардан баштап философиялык ой жүгүртүү менен толгон ырларын активдүү жарыялай баштаган. Жеке жашоосунда оор сыноолорду башынан өткөргөнү менен, поэзияны таштаган эмес.

1980-жылы анын жан шериги Надир Түрөбеков менен жолугушуп, чыгармачылык колдоо тапкан. Анын ырларында ички дүйнө, азап жана үмүттүн айкалышы көрүнүп турган.

Өлкөгө кошкон салымы

Азада Бегимкулова кыргыз поэзиясынын көрүнүктүү өкүлдөрүнүн бири болуп калды. Анын «Курманжан-Датка» аттуу ыры улуу аялдын 180 жылдыгына арналган расмий иш-чараны ачкан. Азада аял тагдыры, адилеттүүлүк, жаратылыш жана мекен тууралуу жазган.

Анын фельетондору — курч калеминин далили. Ал чындыкты бетке айткан, бийликтин кемчиликтерин ачык жазган. Цензурадан корккон эмес. Анын чыгармалары көркөмдүгү менен гана эмес, жарандык позициясы менен да өзгөчөлөнгөн. Ал кыз-келиндерди билим алууга, укуктарын коргоого үндөгөн.

Совет доору бүткөндөн кийин да ал чыгармачылыктан тайган эмес. Анын ысымы аялдардын күчүн, патриотизмди символдоштурган. Иниси Эркин Бегимкулов эжесинин оор күндөрдү кантип жеңип, таза жүрөгү менен жашаганын эскерген. Ооруну, жалгыздыкты башынан өткөргөнү менен, Азада дайыма нур чачып турчу.

1996-жылы каза болгонуна карабай, анын мурасы жашап келет: ырлары башка тилдерге которулуп, анын ысымы мектептерге, китепканаларга ыйгарылган. Анын атынан ачылган фонд жаш жазуучуларды колдоого алып келет.

Азада Бегимкулова — бул жөн эле адабияттагы ысым эмес.
Бул — эркиндиктин, мекенге болгон сүйүүнүн жана өз ишине берилгендиктин символу. Анын чыгармалары — муундар ортосундагы көпүрө, өткөн менен келечекти байланыштырып турган сезимдин тили.

Булактар

Kmborboru.su сайтындагы биографиясы
Азада Бегимкулова

ЭлТВ YouTube каналындагы видеорепортаж
Азада Бегимкулова - Мен үчүн көңүл кымбат эң баарына

DIL MAEK YouTube каналындагы видеорепортаж
Азада БЕГИМКУЛОВА: "БАРКЫМДЫ БИЛГЕНДЕРДИН ЭСИНДЕМИН..."

7tv.kg сайтындагы макала
Азада Бегимкулова: «Таалайсыз махабаттан өксүбөгүн,Талантты сүйгөндөрдүн эсиндемин»

Азада Бегимкулова тууралуу материалды сунуштаган:
Анара Алимова

Жалал-Абад облусу

Сизди дагы кызыктырышы мүмкүн

Жумагул Джангазиева

Фрунзе политехникалык институту жаңы ачылган кезде архитектура факультетине кабыл алынган алгачкы кыргыз кызы. Анын дипломдук иши — “Соң-Көл” рестораны — жаңылануунун жана доор өзгөрүүсүнүн символу болгон.

Ырыскуль Нуралиева

Бир кезде ал атсыз, келечексиз жетим кыз эле. Бирок кийин берилгендиктин, эмгекчилдиктин жана жашоого болгон өчпөс умтулуунун символуна айланды.

Айдана Оторбаева

Ал түшүнүктөрдүн чегин бузуп, аялдар футболун Кыргызстанда күчтүн, тайманбастыктын жана дүйнөлүк ийгиликтердин символуна айлантты.

Аймактар боюнча

Долбоордун демилгечиси

Мыйзамдуулук Демилгелеринин Аялдар Альянсы

awli.kg@gmail.com

Каарман сунуштоо

Тарых

Кайтарым байланыш